فامتن
به زبان ساده میتوان کروموزومها را به بستههای مواد ژنتیکی تشبیه کرد که درون هستهٔ سلولها ذخیره شدهاند. و در واقع به شکل مولکولهای دیانای همراه با پروتئینها هستند که به این بستهها فامتن یا کروموزوم گفته میشود.
پروتئین اصلی که در یوکاریوتها(هو هسته ها) مسئول بستهبندی دیانای است هیستون نام دارد. سلولهای یوکریوتی تعداد مشخصی کروموزوم دارند. مثلاً سلولهای انسان دارای ۲۳ جفت کرووموزوم میباشد. سلولهای انسان به جز تخمک و اسپرم به صورت دیپلوئید میباشند یعنی دارای ۲ سری از کروموزومهای همانند میباشند. سلولهای تخمک و اسپرمها پلوئید هستند یعنی دارای یک سری از هر کروموزومند. سلولهای پروکاریوتی (پیش هسته ای باکتریها) معمولاً دارای یک کروموزوم میباشند. البته باکتریهایی هم هستند که دارای چند کروموزوم میباشند اما این باکتریها نادر هستند. کروموزوم باکتریها به صورت حلقوی است. باکتریها (و برخی مخمرها) علاوه بر کروموزوم اصلی دارای یک یا چند پلاسمید نیز میباشند. انسان سالم دارای ۲۳ جفت فامتن است. ۲۲ جفت فامتن که تعیینکننده منشهای ارثی به غیر از جنس (نر و ماده) است و خودتن (اتوزوم) نامیده میشود. یک جفت دیگر را فامتن جنسی میگویند. فامتنهای جنسی در مردان طبیعی به صورت XY و در زنان طبیعی XX است.
== جستارهای وابسته ==
* چرخه سلولی
== منابع ==
* غفاری، سعید رضا، ژنتیک برای کارشناسان نظام سلامت، تهران” انتشارات اندیشه سرا, ۱۳۸۵