تهران‌پارس

تهران‌پارس نام کوی بزرگی در شمال شرقی شهر تهران است. محدوده تهران‌پارس در منطقه‌های ۴ و ۸ شهرداری تهران قرار دارد. این محدوده از سمت شمال به بزرگراه بابایی (صدر)، از جنوب به خیابان دماوند، از شرق به بزرگراه پروین واز غرب به بزرگراه باقری محدود می‌شود.

کوی تهران‌پارس در زمان دودمان پهلوی و با طرح و نقشه شهرسازی توسط فرانسوی‌ها ساخته شد{مدرک} و امروزه برخلاف طرح اولیه دارای ۴ فلکه‌است(میدان پنجم همان میدان استخر کنونی در خیابان استخر می‌باشد). در درون تهران‌پارس نیز شهرک‌هایی مانند شهرک شهید بهشتی، شهرک حکیمیه، شهرک امید، شهرک فرهنگیان، شهرک پارس و شهرک کاج قرار دارند.

در شرقی‌ترین قسمت تهران پارس و در پایان خیابان رشید، ترمینال شرق قرار دارد که همواره مسافران زیادی از این ترمینال جهت مسافرت به قسمت‌های مختلف کشور از جمله شمال کشور استفاده می‌کنند.

ساختار شهرسازی این ناحیه همچون نارمک بر پایه اصول شهرسازی نوین بنا شده‌است. بخش عظیمی از این منطقه در گذشته متعلق به زرتشتیان بوده‌است. طرح شهرک سازی تهرانپارس می‌توانست الگویی مناسب برای مناطق دیگر باشد لیکن تنها تهرانپارس بااصول(مدرن شهری) توسط سرمایه داران زرتشتی احداث شد. اما سالهای بعد هر سه منطقه تهرانپارس و نارمک و نازی اباد مورد هجوم بساز و بفروشها و معماران تجربی قرار گرفت.

تهرانپارس به خاطر واقع شدن در کوهپایه جنوبی البرز و نزدیکی به پارکهای جنگلی سرخه حصار و لویزان دارای آب و هوای سردسیر و مطبوعی می‌باشد.

از خیابان‌های مهم این منطقه می‌توان به خیابان جشنواره (که شامل خیابان شهید حسین اشرفی گودرزی، خیابان شمس و… است)، خیابان حجر بن عدی (بلوار تیر انداز)، خیابان گلبرگ شرقی، خیابان فرجام شرقی(جشنواره یا البرز)، خیابان رشید، خیابان بهار، خیابان ۱۹۶ و بزرگراه‌های رسالت، زین‌الدین و باقری (۴۵ متری تهرانپارس) اشاره کرد.

بزرگترین مسجد محله تهران پارس، مسجد حضرت سیدالشهدا است که در خیابان جشنواره، چهارراه سیدالشهدا می‌باشد، که سال‌های متمادی است اهالی محله را برای برگزاری باشکوه مراسمات مذهبی گردهم می‌آورد. تهران پارس دارای کوجکترین شهرک تهران با نام فرهنگیان گل مریم در خیابان ۲۰۴ش این محله با قدمت ۱۶ساله می‌باشد.

== تاریخچه تهرانپارس(به نقل از تابلو نصب شده در ایستگاه مترو تهرانپارس) ==

در دههٔ ۱۳۱۰ خورشیدی ارباب هرمز از بزرگترین سرمایه داران زرتشتی شهرکی در شمال شرق تهران ساخت و نامش را تهرانپارس گذاشت. سپس شمار فراوانی از زرتشتیان به آنجا کوچ کردند. ارباب هرمز با یاری چند تن از مهندسان نام آور خیابان بندی وجدول کشی آنجا را انجام داد. ساختار شهرسازی تهرانپارس برپایهٔ اصول شهرسازی نوین است که هم اکنون بعنوان یکی از بهترین طرحهای شهری به شمار می‌رود. درگذشته بخش بزرگی از زمین‌های تهرانپارس از آن زرتشتیان بود. اکنون تهرانپارس بسیار گسترش یافته و در منطقهٔ ۴و۸ شهرداری تهران جای گرفته‌است. تهرانپارس دارای چهارمیدان است و شهرکهایی مانند شهرک امید، شهید بهشتی، فرهنگیان و پارس در آن واقع شده‌است. از خیابانهای مهم آن بلوار تیرانداز، خیابان جشنواره، خیابان رشید، خیابان استخر و بلوار وفادار و پروین را می‌توان نام برد.

از آنجا که تهرانپارس درکوهپایه‌های جنوبی رشته کوههای البرز و نزدیک به پارکهای جنگلی سرخه حصار و لویزان می‌باشد از آب و هوای خوبی برخوردار است. از یادمانهای ارزشمند تهرانپارس که در فهرست آثار ملی ثبت شده‌است دوباغ وعمارت را می‌توان نام برد. یکی عمارت ارباب هرمز درباغ اناری واقع در خیابان استخر و دیگری رستم باغ با عمارتهای کهن آن در فلکهٔ دوم تهرانپارس. رستم باغ که بدست ارباب رستم گیو ساخته شده نمونه‌ای از باغهای زیبایی است که زرتشتیان در کشورهند و چین نیز ساخته‌اند. تهرانپارس از شمال به بزرگراه شهید بابایی، ازجنوب به خیابان دماوند، از خاور به خاک سفید و از باختر به بزرگراه شهید باقری محدود می‌گردد.