مغ
مُغان (مفرد آن مُغ) بنا به روایتی در اصل طایفهای از مادها بودند که اجرای امورات مذهبی را بر عهده داشتند. با روی کار آمدن هخامنشیان مغان همچنان تولیت امور مذهبی را حفظ کردند و عرصهٔ فعالیت آنها دیگر منحصر به ماد نبود. در دوران ساسانیان مغ به پایینترین مرتبه از سلسله مراتب روحانیت زرتشتی اطلاق میشد{نشان|daryayee}.تندیس سه مغ که در هنگام تولد عیسی مسیح برای وی و مریم مقدس هدیههایی آوردند کلیسای جامع استراسبورگ بعد از اسلام مغ معنی اسرارآمیزتری پیدا کرد و موارد استعمال آن گستردهتر شد و در نزد افراد به گونهای با گذشتهٔ مجوسی{نشانه|majus} و احیاناً پررمز و راز ایران ارتباط پیدا کرد. همچنین مغ گاه دال بر روحانی زرتشتی در مفهوم کلی آن است (قابل مقایسه با مُلا یا آخوند در اسلام). راجع به نقش مغان در تاریخ مذهبی ایران سخن بسیار گفته شدهاست.
== پیرامون واژه ==
شایستهٔ ذکر است که مغان در نزد غربیان نیز به عنوان گروه اسرارآمیز شناخته بودند و کلمهٔ Magic یا مشابهات آن در زبانهای اروپایی (به معنی جادو) برگرفته از کلمهٔ مغ است.
همچنین واژهٔ magnet و magnetism (و شکل فارسی آن مغناطیس) به همراه واژهٔ magic، از ریشهٔ واژهٔ فارسی «مگ» بوده، که خود برگرفته از نام گروه مغان ایرانی است.
این واژه به صورت «مگو» چندین بار در کتیبههای بیستون آمده و در اوستا به صورت «مغو» و در پهلوی «مغ» شدهاست. کلمه موبد که به پیشوای دین زردشتی اطلاق میشود از همین ریشهاست.
این واژه که در یونانی به شکل «ماگوس» بود و در لاتین به شکل «مگوس» در آمد. در زبان آرامی به شکل «مجوشا» بودهاست.
== جستارهای وابسته ==
* مجوس
* سه مغ
* هدیه مغان
* هرود بزرگ
== پانویس ==
== منابع ==