فرانسه
• رئیس جمهور • نخست‌وزیر|| جمهوری متحد
• کل۱
• خاک اصلی۲
۵۵۱٬۶۹۵ km²۳ (۴۷ام)
۵۴۳٬۹۶۵ km²۴ (۴۷ام)
• کل۱ • خاک اصلی۲
• تراکم جمعیت۲
• کل • سرانه
• در تابستان
۲ فقط اراضی فرانسه در خاک اروپا.
۳داده‌های مؤسسه جغرافیای ملی فرانسه.
۴داده‌های ثبت خشکی‌های فرانسه که شامل دریاچه‌ها، تالابها، یخچالهای طبیعی با مساحتی بیش از ۱ کیلومتر مربع و مصب رودخانه‌های بزرگ نمی‌شود.
۵کل جمهوری فرانسه به استثنای اراضی فرانسه در اقیانوس آرام
۶فقط اراضی فرانسه در اقیانوس آرام.
۷ علاوه بر {چر}.fr چند پسوند دامنهٔ اینترنتی دیگر هم برای بخش‌ها و اراضی خارج از خاک اصلی استفاده می‌شود:.re, .mq, .gp, .tf, .nc, .pf, .wf, .pm, .ytفرانسه همچنین از {چر}.eu که میان کشورهای اتحادیه اروپا مشترک است استفاده می‌کند. |- | colspan=2 align=right style=”padding: 0 5px 0 5px” | [{SERVER}{localurl:Template:فرانسه|action=edit} ویرایش] |}
فرانسه با عنوان رسمی جمهوری فرانسه کشوری است واقع در اروپای غربی؛ فرانسه بزرگ‌ترین کشور اروپای غربی و بعد از اوکراین دومین کشور بزرگ قاره اروپا است . این کشور با کشورهای بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان، سوئیس، ایتالیا، موناکو، آندورا و اسپانیا مرز زمینی مشترک دارد.
فرانسه یکی از اعضای موسس اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد است. این کشور همچنین عضو گروه جی ۸ و از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و دارای حق وتو است. فرانسه یک کشور دارای سلاح هسته‌ای است.
== تاریخ ==
اجداد فرانسوی‌ها گُل‌ها (Gaulois) بودند و تبار سلتی داشتند. اینان تا زمان ژولیوس سزار فرمانروای قدرتمند روم فرانروایی بومی خود را داشتند تا سرانجام به دست سزار سرنگون شدند و کشورشان بخشی از امپراتوری روم شد.
== سیاست ==
حکومت این کشور جمهوری است. قوه مقننه از دو مجلس قانون‌گذاری (مجلس ملی با ۴۹۱ نماینده) که به واسطه انتخابات عمومی برای مدت ۵ سال انتخاب شده و (مجلس سنا با ۲۹۵ نماینده) که برای مدت ۹ سال انتخاب می‌شوند، متشکل می‌گردد. اعضای مجالس فوق به صورت غیرمستقیم و توسط نمایندگان مجلس ملی، شورای عمومی ایالات و شورای شهرداری‌ها انتخاب می‌شوند. رئیس جمهور می‌تواند با مشورت نخست وزیر مجلس ملی را منحل کند.
در کنار این قوا شورایی به نام شورای قانون اساسی متشکل از ۹ نفر وجود دارد که بر اجرای قانون اساسی نظارت دارد. این شورا بر اجرای انتخابات تا مرحله نهایی و اعلام نتیجه نیز نظارت کامل و استصوابی دارد. این ۹ نفر به این صورت انتخاب می‌شوند:
* سه نفر توسط رییس جمهور
* سه نفر پس از معرفی توسط رییس جمهور به رییس مجلس ملی (عوام) با رای مجلس
* سه نفر توسط مجلس سنا
* رئیسان جمهور پیشین به صورت مادام العمر عضو شورا می‌باشند.
قانون اساسی کنونی کشور در سال ۱۹۵۸ تهیه شده‌است.
فعالیت احزاب در فرانسه آزاد است. از جمله مهم‌ترین احزاب کشور فرانسه می‌توان به احزاب سوسیالیست، مجمع جمهوری‌خواهان (گلیستها)، حزب کمونیست، اتحاد دموکراتیک فرانسه و حزب رادیکال اشاره نمود.
== تقسیمات کشوری ==
مساحت کشور فرانسه برابر با ۵۵۰۰۰۰ کیلومتر مربع بوده و وسیع‌ترین کشور اروپای غربی است (یک سوم وسعت ایران) و منطقه دریایی گسترده‌ای را در اختیار دارد (منطقه اقتصادی که در ۱۱ میلیون متر مربع گسترده شده‌است). سطح فرانسه شبیه به یک شش‌ضلعی است.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری فرانسه به ۲۲ ناحیه تقسیم شده‌است و از ۹۶ شهرستان (یا دپارتمان) تشکیل گردیده که زیر نظر دولت مرکزی اداره شده و تحت نظارت شورای انتخابی محلی فعالیت می نمایند. هر ناحیه به کانتون‌ها و بخش‌هایی تقسیم شده و هر بخش از شورای شهر و شهردار خاص خود برخوردار می‌باشد.
به این تعداد ناحیه‌های فرادریا (DOM) شامل گوادلوپ، مارتینیک، گویان فرانسه و رئونیون می‌شوند و چهار سرزمین فرادریا (TOM) شامل پلی‌نزی فرانسوی، کالدونیای نو، والیس و فوتونا، زمین‌های جنوبی و مناطق کلکتیوی دارای جایگاه خاص یعنی مایوت و سن پی‌یر و میکلون و قسمتی از قطب جنوب که فرانسه مدعی آن است، افزوده می‌شوند.
بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان، سوییس، ایتالیا، اسپانیا، موناکو و آندورا کشورهای هم مرز فرانسه هستند. بریتانیا نیز از طریق تونل کانال مانش با فرانسه مرتبط است.
== شهرهای اصلی ==
* بردو
* مارسی
* لیل
* لیون
* مونپلیه
* استراسبورگ
* نانت
* نانسی
* نیس
* استراسبورگ
* تولوز
* گرونوبل
== ارتفاعات ==
وضعیت جغرافیایی فرانسه یکی از متنوع‌ترین وضعیت‌ها در اروپا است: دشتها، کوهستانهای قدیمی، سلسله جبال کوههای مرتفع، جلگه ها، ساحلهای اقیانوسی و مدیترانه‌ای در این کشور وجود دارند.
دشتها دو سوم مساحت کل فرانسه را تشکیل می‌دهند.
رشته‌کوه‌های اصلی: آلپ (که قله آن مون بلان مرتفع ترین قله اروپای غربی است و ۴۸۰۷ متر ارتفاع دارد)، پیرنه، ژورا، آردن، رشته کوه مرکزی وله وژ.
ساحلهای مرزی، فرانسه را به چهار دریا متصل میکنند: دریای شمال، دریای مانش، اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه. فرانسه دارای ۵۵۰۰ کیلومتر ساحل مرزی است.
== آب و هوا ==
فرانسه از آب و هوایی معتدل و چهار فصل برخوردار است که بر حسب نواحی کمی متفاوتند:
* برتانی و نورماندی: آب و هوای اقیانوسی مرطوب (زمستان ملایم ۷ درجه و تابستان خنک ۱۶ درجه)
اکیتن: آب و هوای اقیانوسی و مدیترانه‌ای (زمستان ۵ درجه و تابستان ۲۲ درجه با بارانهای زیاد در بهار)
شرق و شمال غرب: آب و هوای نیمه‌قاره‌ای زمستان سرد و برفی: (۱ درجه و تابستان گرم و توفانی: ۲۰ درجه)
جنوب: آب و هوای مدیترانه‌ای (زمستان ملایم ۶ درجه و تابستان گرم: ۲۰درجه)
ویژگی آب و هوا در مناطق کوهستانی، زمستان طولانی و برفی و تابستانی گرم و توفانی با تفاوتهای بزرگ بسته به دامنه‌ها و عوامل ریز آب و هوایی است.
== محیط زیست ==
مناطق کشاورزی و جنگل ۴۸ میلیون هکتار یعنی ۸۲ درصد فرانسه اروپایی را می‌پوشاند. پوشش جنگلی به تنهایی ۲۷ درصد کشور را در بر می‌گیرد و بعد از سوئد و فنلاند سومین پوشش را در اتحادیه اروپا تشکیل می‌دهد.
در حالی که ۱۳۶ نوع درخت در فرانسه شناخته شده‌است که در یک کشور اروپایی امری استثنایی محسوب می‌شود.
تعداد حیوانات بزرگ جنگلی نیز افزایش یافته‌است: تعداد گوزن در ۲۰ سال دو برابر و تعداد آهو سه برابر شده‌است. برای حفظ و ارتقای میراث طبیعی فرانسه، دولت ۶ پارک ملی، ۱۲۸ ذخیره طبیعی، ۴۳۰ منطقه حفاظت شده طبیعی و ۲۹۹ پایگاه حفاظت شده ساحلی ایجاد کرده‌است.
به این تعداد باید ۲۹ پارک طبیعی ناحیه‌ای را با وسعت ۷ درصد کشور فرانسه افزود. ۱۱/۲۲ میلیارد یورو برای حفاظت محیط زیست به عبارتی ۳۸۰ یورو به ازای هر نفر هزینه می‌شود. مدیریت آب‌ها و فاضلاب‌ها سه-چهارم این هزینه کل را تشکیل می‌دهد
منابع طبیعی: زغال سنگ، آهن، بوکسیت، روی، پتاس، الوار، ماهی
== اقتصاد ==
فرانسه مرحله گذار از یک اقتصاد مدرن و مرفه همراه با مالکیت و مداخله عمیق دولت به یک اقتصاد مبتنی بر مکانیزم بازار منتقل می‌شود. دولت سوسیالیست، بسیاری از شرکتهای بزرگ، بانکها و بیمه‌ها را خصوصی اعلام نمود. اما چندین شرکت عمده از جمله ایرفرانس، فرانس تله‌کوم، رنو و تالس در اختیار دولت است و در برخی از امور بویژه قدرت، حمل و نقل عمومی و صنایع دفاعی دولت حاکمیتی دارد.
بخش ارتباطات راه دور برای بخش خصوصی بتدریج آزاد شده‌است. رهبران فرانسوی نظام سرمایه‌داری را می‌پذیرند که در آن عدالت اجتماعی از طریق قوانین، سیاستهای مالیاتی و تأمین اجتماعی اعمال می‌شود و اختلاف درآمد و تأثیر بازار آزاد بر بهداشت و رفاه عمومی را کاهش می‌دهد.
=== صنایع ===
از جمله مهم‌ترین صنایع کشور می‌توان به صنایع فلزکاری، ماشین‌آلات، شیمیایی، وسائط نقلیه، مواد خوراکی و مشروبات، منسوجات و البسه، هواپیماسازی، کشتی‌سازی، پتروشیمی، الکتریکی، اتمی و نظامی اشاره نمود. گندم، جو، سیب‌زمینی، چغندرقند، سیب، ذرت، برنج، انگور، ماهی، گاو و خوک نیز مهم‌ترین محصولات کشاورزی و دامپروری کشور را تشکیل می‌دهند.
سرانه زمین مزروعی برای هر نفر بالغ بر ۳۲/۰ هکتار است. تولید سالیانه گوشت گاو ۴۰۰/۱ هزار تن، گوشت خوک ۵۰۰/۱ هزار تن، گوشت گوسفند ۹۰۰/۱۵۴ تن و ۸۰۶ هزار تن صید ماهی است. تولید سالیانه نیروی الکتریسیته نیز معادل ۱/۲۴۱ میلیارد کیلووات ساعت است.
=== معادن ===
مهم‌ترین معادن کشور آهن، بوکسیت، پتاس، زغال سنگ، نیکل، نمک، نفت، گازطبیعی، سولفور، موادخام ساختمانی، سرب و روی، فسفات، پیریت و اورانیوم می‌باشد. ذخایر زیرزمینی نفت فرانسه نیز به ۵۰ میلیون بشکه بالغ می‌گردد.
نیروی کار: نیروی کار کشور بالغ بر ۵۰۰/۲۰ هزارنفر است که ۳۶٪ آن در صنایع و ساختمان، ۱۰٪ در قسمت کشاورزی، ماهیگیری و جنگلداری و ۵۴٪ در بازرگانی و تجارت مشغول به فعالیت می‌باشند. واحد پول فرانسه یورو و در گذشته فرانک بود.
=== حمل و نقل ===
در کشور فرانسه بالغ بر ۸۴۰ هزار کیلومتر راه آسفالته و بزرگراه وجود دارد. طول راه‌آهن مورد استفاده نیز بالغ بر ۵۵۵، ۴۲ کیلومتر بوده و ارتباطات هوایی بین‌المللی این کشور توسط شرکتهای هواپیمایی ایرفرانس، (UTA) و پروازهای داخلی توسط ایر- اینتر صورت می‌پذیرد. سالانه بالغ بر ۸۴۰/۲۶ هزار توریست از این کشور دیدن میکنند.
=== جهانگردی ===
با ۷۰ میلیون گردشگر در سال ۱۹۹۸، فرانسه اولین کشور توریستی جهان، بالاتر از اسپانیا، آمریکا، ایتالیا، انگلستان، چین و مکزیک قرار دارد.
در سال ۲۰۰۶، ۷۹٫۱ میلیون نفر توریست به فرانسه سفر کرده‌اند که این تعداد بیشترین در میان کشورهای جهان بوده‌است. درآمد فرانسه از این تعداد توریست برابر ۴۶٫۳ میلیارد دلار بوده‌است.
هر ساله ۱۲ میلیون نفر فقط برای بازدید از موزه و کاخ لوور، موزه اورسی و کاخ ورسای به پاریس سفر می کنند در حدود ۳۹۰۰ موزه، ده‌ها میلیون نفر را در سال به خود جذب می‌کند. ۵ /۶ میلیون نفر سالانه از برج ایفل دیدن میکنند.تاریخ دو هزار ساله پاریس در ترکیب ساختمان های قدیمی و جدید قابل مشاهده است. بازدیدکنندگان این شهر از موزه لوور و آرامگاه ناپلون و کلیسای نوتردام ومهم تر از همه برج ایفیل و دیگر منظره های مشهور پاریس بازدید میکنند.
روز ملی فرانسه چهاردهم ژوئیه‌است. حاکمیت و اکثریت با مسیحیت کاتولیک است، ولی پروتستان‌ها، یهودی‌ها و مسلمانان (که اکثراً مهاجر هستند) نیز در این کشور زندگی میکنند.
== فرهنگ ==
بعضی آثار مهم فرهنگی و تاریخی این کشور عبارت‌اند از:
* برج ایفل «با حدود ۵/۶ میلیون نفر بازدید کننده در سال»
* دیسنی لند پاریس «با حدود ۵/۱۲ میلیون نفر بازدید کننده در سال»
* بلوارشانزه‌لیزه
* موزه لوور «با حدود ۵/۶ میلیون نفر یازدید کننده در سال»
* موزه اورسی «با حدود ۶ میلیون نفر بازدید کننده در سال»
* کلیسای نوترودام «با حدود ۱۲ میلیون نفر بازدید کننده در سال»
* کاخ ورسای
* معبد پانتئون
* قصر سلطنتی
* کلیسای سکره کر
* کاخ تویلری
* کاخ پلنتس
* کاخ لوکزامبورگ
* مرکز ژرژ پمپیدو
* قبرستان پرلاشز
* طاق نصرت تریومفه
* عمارت دیفنس
* عمارت اینولید
* میدان کونکورد
* بیبلیوتک ناسیونال یا کتابخانه ملی فرانسه
* خیابان ریولی
* دانشگاه سوربن
* کاخ انستیتو یا عمارت فرهنگستان فرانسه
* اپرا گارنیر
* مادلین
* قلعه وینسنز
* کاخ کونسنژری
* قطار سریع السیر TGV
* کاخ ووژن
* کاخ شایلوت
* عمارت گرند پله یا گراند پالاس
* برج مونت پارناس
* میدان وندوم
* ایکل میلیتیر یا عمارت مدرسه عالی علوم نظامی
* تئاتر لاویل
* پل الکساندر سوم
* پاریس پلج
* خیابان کاردینال دو بویس
* ورزشگاه استاد دو فرانس
* مجلس ملی یا کاخ بوربون
* هتل دویل یا سالن شهر
* هتل ریتز
* رستوران آلزاس
* رستوران ماکزیم
* هتل اینولید
== جستارهای وابسته ==
* فهرست شهرهای فرانسه
* تاریخ فرانسه
* تاریخ ادبیات فرانسه
* ادبیات فرانسه‌زبان
* فهرست وامواژه‌های فرانسوی در فارسی
* فهرست مشاهیر فرانسه
* فهرست شهرهای فرانسه
* فرهنگستان فرانسه
* نویسندگان فرانسوی‌زبان با ترتیب الفبایی
* وبگاه سفارت فرانسه در ایران
== منابع ==
درباره نویسنده
