عراق

۳ اکتبر ۱۹۳۲ | مساحت = ۴۳۷٬۰۷۲ | رتبه مساحت = ۵۸ام | درصد آبها = ۱.۱ | سال براورد جمعیت = ۲۰۰۵ | جمعیت = ۲۷٬۱۰۲٬۹۱۲ | رتبه جمعیت = ۳۹ام | تراکم جمعیت = ۶۶ | رتبه تراکم جمعیت = ۱۲۵ام | سال تولید ناخالص داخلی = | تولید ناخالص داخلی = | رتبه تولید ناخالص داخلی = | سرانه تولید ناخالص داخلی = | رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = | سال شاخص توسعه انسانی = | شاخص توسعه انسانی = | رتبه شاخص توسعه انسانی = | وضع شاخص توسعه انسانی = | واحد پول = دینار | کد واحد پول = IQD | منطقه زمانی = GMT | منطقه زمانی تابستانی = DST | utc = +3 | dst = +3 | کد بین‌المللی خودرو = | دامنه اینترنتی = .iq | پیش‌شماره تلفنی = ۹۶۴ | مقاله اصلی: کردها در عراق

== سیاست ==

دولت عراق جمهوری است که پس از براندازی رژیم حزب بعث عراق و رهبر حزب صدام حسین برقرار شده‌است.

== جغرافیا ==

بخش بزرگ عراق صحرا است اما مناطق مابین دو رود دجله و فرات حاصلخیز است. قسمت‌های شمالی کشور به عمدتاً کوهستانی است و بلندترین قله آن حاجی عمران (هممرز با بلندیهای پیرانشهر ایران) با ارتفاع ۳۶۰۰ متر است. عراق مرز ساحلی کوجکی با خلیج فارس دارد. در مجاورت شط العرب که نزد ایرانیان با نام اروندرود شناخته شده‌است، مرداب‌ها قرار داشتند اما بیشتر آنان طی سالهای دهه ۱۳۷۰ خشکانیده شدند. آب و هوای کشور (به جز شمال) عمدتاً صحرایی است با زمستان‌های خنک و گاه سرد و تابستانهای خشک و گرم و آفتابی.

مناطق کوهستانی شمال اغلب از زمستانهای سرد با بارش برف و باران برخوردار است که گاهی موجب طغیان رودخانه‌ها می‌شود. شهر بغداد که پایتخت کشور است در مرکز کشور و در ساحل رود دجله قرار دارد. شهرهای بزرگ دیگر اربیل و موصل در شمال و بصره در جنوب هستند. کشور عراق را گهواره تمدن بشریت دانسته‌اند.

== تقسیمات کشوری ==

عراق ۱۸ استان دارد:

== زبان ==

عربی و کردی زبان‌های رسمی عراق هستند. میزان باسوادی بین ۶۰٪ تا ۷۰٪ است. علاوه بر این دو زبان‌های دیگری نیز در این کشور گویشورانی دارند:

* ترکی آذربایجانی (ترکمن‌های عراق): ۶۰۰ هزار نفر (۱۹۸۲) (شهر کرکوک، اربیل، رواندوز، از جنوب شرق کرکوک تا مقدادیه، خانقین، مندلی و ناحیه موصل)
* فارسی : ۲۲۷ هزار نفر (۱۹۹۴)
* کلدانی نو (از زبان‌های آرامی): ۱۱۰ هزار نفر (۱۹۹۴) (موصل، بغداد، بصره، جنوب شرقی کردستان)
* ارمنی: حدود ۶۰ هزار
* آشوری (از زبان‌های آرامی): ۳۰ هزار نفر (۱۹۹۴) (شمال عراق، بغداد، بصره، کرکوک، اربیل)
* دوماری (زبان کولی‌ها) (از زبان‌های هندوآریائی): ۲۲٬۹۰۰ هزار نفر (۲۰۰۰)
* گورانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های ایرانی): ۲۱ هزار نفر (۲۰۰۰) (نزدیکی حلبچه، شرق سلیمانیه، پراکنده از موصل تا خانقین)
* باجلانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های ایرانی): ۲۰ هزار نفر (۱۹۷۶) (شمال خانقین، استان موصل، نواحی کردنشین)
* سارلی (از شاخه شمال غربی زبان‌های ایرانی): کمتر از ۲۰ هزار نفر (۱۹۹۵) (شمال موصل، استان کرکوک)
* آیداغی (چرکسی) (از زبان‌های قفقازی): ۱۹ هزار نفر (۱۹۹۳)
* شبک (از شاخه شمال غربی زبان‌های ایرانی): ۱۰ تا ۲۰ هزار نفر (۱۹۸۹) (شمال موصل)
* کوی سنجق (از زبان‌های آرامی): ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر (۱۹۹۵) (کوی سنجق، شمال عراق)

== مذهب ==

اسلام، آئین ایزدی، مسیحی، یهودی.

== نگارخانه ==

Image:Tigris river Mosul.jpg|دجله در نزدیکی موصل Image:Ihstar Gate RB.JPG|دروازه ایشتر، ۶۰۴ تا ۵۶۲ پ.م. در بابل کهن Image:Abu Hanifa Mosque, 2008.jpg|مسجدجامع امام اعظم در اعظمیه Image:Meshed ali usnavy (PD).jpg|آرامگاه علی بن ابی‌طالب در نجف Image:Boat on Euphrates.jpg|اروندرود Image:Mustansiriya University CPT.jpg|مدرسه مستنصریه در بغداد Image:Old city of Basra 1954.jpg| شناشیل بصره Image:Hatra ruins.jpg|آثار باستانی حضر

== جستارهای وابسته ==

* فهرست شهرهای عراق
* خلافت عباسی
* کردستان عراق
* حزب بعث عراق
* جنگ ایران و عراق

== پانویس ==

== منابع ==

* تاریخ ایران و جهان، دوره آموزش متوسطه، رشته علوم انسانی، تهران، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی.
* صفا، ذبیح اللّه، تاریخ ادبیات در ایران (۸جلد)، انتشارات فردوس.
* ویکی‌پدیاهای عربی و انگلیسی.

== پیوند به بیرون ==

* Globalpolicy History of Oil in Iraq