زبان زازاکی
زازاکی (یا دیملی، Kirmanjki) یکی از زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی است که در شرق آناتولی (ترکیه) صحبت می‌شود. شمار زازا-زبانان را تا حدود ۲ میلیون نفر حدس می‌زنند. زازاکی همانندی‌های نزدیکی با گویش‌های اورامانی و باجلانی دارد و به این خاطر زبانشناسان این سه گویش را درون خانواده‌ای به نام زازا-گورانی قرار می‌دهند و زازا-گورانی را شاخه‌ای جداگانه از دسته‌زبان‌های ایرانی شمال غربی بشمار می‌آورند.
زبان زازاکی را گاه یکی از گویش‌های کردی به‌شمار آورده‌اند. کردهای ترکیه و اکثریت زازاها و برخی از زبانشناسان براین باورند که زازاها کرد هستند. ولی برخی از زبانشناسان براین باورند که زازاها شاخه‌ای مستقل از اقوام ایرانی هستند و نام اصلی زازاها یعنی دیملی را گونهٔ دگرگون شدهٔ واژهٔ دیلمی می‌دانند و خاستگاه این مردم را منطقه دیلمستان در غرب رشته‌کوه البرز و جنوب گیلان حدس می‌زنند. ولی زازاکی زبانی دیلمی است.
محدوده سکونت زازاها، که اصطلاحآ زازاستان نام گرفته است بین مناطق غربی کردستان ترکیه و قسمت ترک نشین این کشور شامل درسیم، الازیغ، ارزنجان و دیاربکر می‌باشد که البته در بسیاری مناطق با کرمانج‌ها در مناطق مشترکی زندگی می‌کنند از جمله در دیاربکر. اکثر زازاها قادر تکلم به کرمانجی نیز می‌باشند.
از شاعران معاصر به زبان زازاکی می‌توان از روشان لزگین نام برد.
== ویژگی‌ها ==
نظام آوایی زازا به نظام آوایی کردی بسیار نزدیک است.{مدرک} با این تفاوت که نظام آوایی زازا از تعدادی آواهای دندانی تأکیدی نیز برخوردار است و تعداد مصوت‌های آن بیشتر است. در نظام اسمیِ تمامی گویش‌های زازاکی، معمولاً میان دو جنس مذکر و مؤنث تفاوت وجود دارد. در صرف اسم دو حالت فاعلی و غیر فاعلی وجود دارد. مانند فارسی، فعل دارای بن مضارع و بن ماضی است.
== پانویس ==
== منابع ==
* Raymond Gordon, Jr., Editor. Ethnologue: Languages of the World. Fifteenth Edition.
(Classification of Zazaki Language.)
* Paul, Ladwig. (1998) The Position of Zazaki Among West Iranian languages.
Web Center of Zaza People (Weblinks of Zaza people) (Classification of Zazaki Language.)
* راهنمای زبان‌های ایرانی جلد دوم، رودیگر اشمیت، ترجمه زیر نظر حسن رضایی باغ بیدی، انتشارات ققنوس، چاپ اول ۱۳۸۳، ص ۵۵۹
== پیوند به بیرون ==
* وب‌گاه زازاکی (به انگلیسی و دیگر زبان‌ها)
درباره نویسنده
