تفتال (زمین‌شناسی)
به مواد مذابی که در نرم کرهٔ زمین قرار دارند و بر اثر فشار کم و دمای بالا به صورت نیمه جامد و گاه حتی مایع قرار دارند، ماگما گویند . تفتال یا ماگما به سنگهای گداخته‌ای که اغلب در اتاقک مذابی در زیر رویه زمین قرار دارند گفته می‌شود. این مواد گاه در پی انفجار و پُکش آتشفشانی به صورت مواد آذرآواری و گدازه به روی سطح زمین میریزند. به مجموعه فرآیندهایی که طی آن مواد مذاب یا همان ماگما از اعماق زمین با سطح می آید ماگماتیسم می گویند که خود شامل دو بخش پلوتونیسم و ولکانیسم می باشد. پلوتونیسم به آن دسته از رویدادهایی گفته می شود که به موجب آن ماگما از اعماق زمین به سمت بالا حرکت کرده ولی به سطح زمین نمی رسد و در درون زمین سرد شده و توده های سنگهای آذرین درونی همچون گرانیت را پدید می آورد و ولکانیسم به فرآیند هایی گفته می شود که در طی آن ماگما به سطح زمین راه می یابد. ماگمایی که به سطح زمین رسیده باشد را لاوا می نامند که بر اثر سرد شدن آن توده های سنگهای آذرین بیرونی همچون بازالت پدید می آیند. لازم به ذکر است توده های آذرین درونی ممکن است به چهار شکل در زیر زمین تشکیل شوند که عبارتند از : باتولیت که وسیع‌ترین نوع توده هاست، لاکولیت که قارچی شکل است، سیل و دایک. تفتالها در دمای میان ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد پدید می‌آیند.
درباره نویسنده
