بلور
به مواد معدنی جامدی که اجزای سازندهٔ آنها (مولکول، اتم یا یون‌ها) در سه جهت فضایی به صورت منظمی کنار هم قرار گرفته باشند یا دارای نظم بلورشناسی باشند، کریستال یا بُلور می‌گویند. ساختارهای بلورین نظم بلند دامنه داشته و می تواند خواص همسانگرد یا ناهمسانگرد داشته باشد.
== ریشهٔ واژه ==
واژهٔ کریستال ریشهٔ یونانی دارد و به معنی «منجمد شده در اثر سرما» است. یونانی‌ها کریستال را برای اشاره به دُر کوهی به کار می‌بردند. آنها اعتقاد داشتند که اگر آب مدتی در دماهای بسیار پایین نگه‌داشته شود، به حالتی در می‌آید که در دماهای بالا پایدار است. «بلور» نیز از ریشه «تبلور» است.
== تاریخچه ==
اولین ارجاع به آرایش منظم ذرات سازندهٔ بلورها در آثار ستاره‌شناس مشهور ج.کپلر (۱۶۱۹) و رابرت هوک (۱۶۶۵) کاشف میکروسکوپ یافت می‌شود. مدتی بعد دانشمند مشهور کریستین هوگنز (۱۶۹۰) خواص نوری کریستال‌های کلسیت (CaCO3) را بررسی کرده و فرضیه‌ای را ارائه کرد که کریستال‌ها از ذرات بسیار کوچکی با شکل مشخص ساخته شده‌اند. پس از آن م.و. اومونوسوف (۱۷۶۵-۱۷۱۱) تئوری ذره‌ای ساختار مواد را کامل کرد. او فرض کرد که ذرات شکل کروی داشته باشند.
==بلورهای از لحاظ همسانگردی و ناهمسانگردی==
به بلورهایی که نمار شکست آن در هر سه راستای بلوری آن یکسان باشد، بلورهای همسانگرد می گویند. در مقابل بلورهایی که در یک یا دو یا سه راستای خود نمار شکست متفاوتی داشته باشند بلور های ناهمسانگرد می گویندو
== روش‌های تبلور و رشد بلور ==
روش‌های مختلفی برای تبلور و رشد بلور وجود دارند که در میان رایج‌ترین آنها می‌توان به روش‌های زیر اشاره کرد:
# روش‌های فاز بخار
# رسوب شیمیایی بخار ({چر}CVD){رچ} {نشان|۱}
# رسوب فیزیکی بخار ({چر}PVD){رچ} {نشان|۲}
# روش‌های بر پایه محلول
# استفاده از ضد محلول‌ها {نشان|۳}
# کم کردن دما و رساندن محلول به حالت ابر سیر شده
# انجماد حلال و جدا کردن رسوبات {نشان|۴}
# کلوخه‌کردن و استفاده از دستگاه مرکزگریز (سانتریفوژ)
== جستارهای وابسته ==
* بلورشناسی
* ساختار مواد
* تک‌کریستال
* پلی‌کریستال
* سلول واحد
* صفحه کریستالی
* شبکه ولف
* تقارن بلوری
* شبکه فضایی
* عیوب بلوری
== پانویس ==
== منابع ==
* Borchardt-Ott, W., Crystallography, translation to English by Gould, R.O., Springer Verlag, 1993.
درباره نویسنده
