اسلام
اسلام، دینی یکتاپرستانه و از دین‌های ابراهیمی است. پارسی زبانان، پیروان اسلام را «مسلمان» می‌گویند. هم‌اکنون اسلام از دید شمار رسمی پیروان، در جایگاه دوم در جهان، جای دارد.
مسلمانان براین باورند که خداوند، قرآن را به محمد از طریق فرشته‌ای به نام جبرئیل فروفرستاده‌است. به باور مسلمانان خدا بر بسیاری از پیامبران، وحی فرستاده و محمد آخرین آنان است. مسلمانان محمد را اعاده‌کننده ایمان توحیدی خالص ابراهیم، موسی، عیسی و دیگر پیامبران می‌دانند و معتقدند که اسلام کامل‌ترین و آخرین آیین الهی است.
==تعریف==
اسلام در زبان عربی از ریشه‌ی (س-ل-م)است . معنی لغوی این ریشه سالم شدن و از آفات رهایی یافتن است «سلام» نیز مشتق شده از همین ریشه است. سپس از آن مصدر ثلاثی مزید به صورت «اَسلَم إسلاماً» به معنی لغوی تسلیم و فرمانبردار شد و خدا را خالصانه و بی ریا پرستید مشتق شد و در نهایت معنی اصطلاحی مسلمان شد را پیدا کرد . با توجه به معنی اسلام، «مسلم» (در فارسی : مسلمان) یعنی کسی که خدا را خالصانه و بی ریا می پرستد و اختیار خود را تسلیم امر و نهی او می کند.
==باورها==
معارف اسلامی به سه بخش کلی تقسیم می شوند:
* عقاید: باورهای بنیادین فکری (اصول دین یا عقاید) با محور توحید که اساسی ترین آنها است.
* اخلاق: توصیه‌های اخلاقی که اساسی‌ترین آنها {مدرک}(عدالت، شجاعت و عفت) است.
* احکام: فرامین عملی و عبادی که اساسی ترین آنها (فروع دین) هستند. فرامین عملی آداب، مناسک و عبادات را دربرمی‌گیرد.
عقاید در علم کلام، احکام در علم فقه و اخلاق در علم اخلاق شرح و بسط داده می شود.
===اصول دین===
از بنیادی‌ترین باورهای مسلمانان تحت عنوان اصول دین یاد می شود. اصول دین نزد مسلمانان سه عدد هستند اعتقاد به هر کدام از این اصول، باورهایی را به عنوان زیر شاخه موجب می شود:
# توحید: یعنی اعتقاد به یگانگی خداوند و اعتقاد به صفات او.
# نبوت : یعنی اعتقاد به ضرورت فرستادن پیامبران از سوی خداوند برای راهنمایی بشر .( و اعتقاد به پیامبری محمد).
# معاد : یعنی اعتقاد به وجود جهانی که بعد از فروپاشی این جهان کنونی، نمایان می‌شود و در آن جهان نیکان و بد کرداران به سزای کردار خویش می رسند.
در میان این اصول آنچه ریشه بقیه است، توحید می‌باشد، به طوری که دین شناسان مسلمان می کوشند تا با اثبات آن بقیه اصول و فروع را ثابت کنند
===خدا در اسلام===
الله نام ویژهٔ خدای یکتا در قرآن و نوشتارهای اسلامی است. با این حال فارسی‌زبانان معمولاً از واژهٔ خدا استفاده می‌کنند. البته خدا در قرآن نام‌های زیادی مانند غفور ( بسیار بخشایشگر)، رحمان ( بخشنده)، رحیم( مهربان)، اوّل ( نخست)، آخر ( پایان)، عالم ( دانا ) کبیر ( بسیار برتر)، مجید( بسیار باشکوه)و… دارد. به باور مسلمانان خداوند در اسلام به زبان اصلی که همان زبان عربی فصیح (زبان قرآن) است ۱۰۰۱ نام دارد که یک نام خداوند، اسم اعظم است . بیشتر اسامی خدا در اسلام، نشان‌دهندهٔ برتری مطلق است و در ساختار بیشتر این نام‌ها صفت‌های عالی به‌کار رفته‌اند..
شناخت خداوند اصلی ترین باور مسلمانان است و همین موضوع است که این دین را در میان سایر ادیان ابراهیمی متمایز ساخته . خلاصه باور مسلمانان به خدا را می توان در جمله ای از قرآن دید که در آن گفته می شود : {متن قرآن|ِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیر|ترجمه=هیچ چیز همانند او نیست و او شنوا و بیناست|سوره=۴۲|آیه=۱۱ } که در تفسیر آن از علی بن ابی طالب نقل شده که آن را توصیف قابل قبول خدا دانسته است و مفسرین هم به تبعیت از وی گفته اند : «این جمله در حقیقت پایه اصلى شناخت تمام صفات خدا است که بدون توجه به آن به هیچیک از اوصاف پروردگار نمی توان پى برد»
===شهادتین===
پذیرش اسلام از سه روش امکان دارد: گفتن شهادتین، با انجام دادن کارهای ویژه مسلمانان، اسلام با پیروی از اعمال مسلمانان. شهادتین: «اشهد ان لا اله الا الله» و«اشهد ان محمدرسول الله»
===قرآن===
قرآن، کتاب مقدس مسلمان است و به زبان عربی نوشته شده‌است، که طبق مندرجات آن و باور مسلمانان توسط وحی الهی به محمد فروفرستاده شد.
به اعتقاد مسمانان «قرآن وحی نامه اعجازآمیز الهی است، که به زبان عربی واژه به واژه توسط فرشته وحی، جبرئیل امین، از جانب خداوند و از لوح محفوظ بر قلب و زبان پیامبر اسلام هم اجمالا یکباره، و هم کم‌کم در طول ۲۳ سال نازل شده‌است.»
این کتاب معتبرترین متن دینی نزد مسلمانان است و مسلمانان آن را «معجزه» و «سند اثبات پیامبری» محمد می‌دانند.
اغلب مذاهب اسلامی بر درستی متن آن اتفاق نظر دارند و اختلافات در نحوه خواندن متن، تفسیر و گاهی، ترتیب آن است. میزان این اتفاق نظر به اندازه‌ایست که شیعیان دوازده‌امامی ایران و وهابیان عربستان رسم‌الخط واحدی از قرآن را به‌کار می‌برند. مسلمانان روی بی‌خطابودن قرآن تاکید دارند. مفسرین اهل سنت بصورت تاریخی همواره معتقد بودند که آیات قرآنی که در امروزه در دست ما است دقیقاً همان چیزی است که محمد بیان کرده‌است و هیچگونه تغییری اعم از حذف یا اضافه در آن صورت نگرفته‌است.مسلمانان قرآن را کتاب مقدس دین خود می‌دانند و از آن با القابی چون «کریم» و «مجید» یاد می‌کنند. قرآن، خود را به عنوان «لوح حفاظت‌شده» ({عربی|«اللَوح المحفوظ»}) می‌خواند.{نشان|britanicaopening}
===اذان===
اهل سنت عقیده دارند که نخستین بار، اذان در مدینه خوانده شد و حمزه این پیشنهاد را به محمّد داد.{مدرک} در حالی که بعضی دیگر طبل و بوق یا زنگ را برای دعوت مردم به نماز پیشنهاد کرده بودند.{مدرک}اهل سنت، همچنین بر این باور هستند که بعضی عبارات اذان، مانند «الصلوه خیر من النوم» را عمر بن خطاب افزوده‌است. این در حالی است که شیعیان اذان را عبادتی می‌دانند که از جانب خدا تعیین گردیده و تغییر در جملات اذان را بدعت می‌دانند. همچنین عقیده شیعه این است که محمّد پیش از هجرت، برای تمام نمازهای واجب خود، اذان می‌گفته‌است .در ایران، اغلب اذان را در آواز بیات ترک در گوشه روح‌الارواح می‌خوانده‌اند. در مراسم تعزیه، اگر اذان گفته شود، به آواز کردی است.
==تاریخ اسلام==
===زندگانی پیامبر اسلام===
ابوالقاسم محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم ({چر}۵۷۰ – ۶۳۲) بنیانگذار و پیامبر دین اسلام، به عنوان سیاست‌مدار، بازرگان، فیلسوف، فرمانده جنگی و … نزد مسلمانان و پیروان برخی آئینهای دیگر، محسوب می‌شود. محمد در سن ۴۰ سالگی ادعای پیامبری کرد خدیجه نخستین کسی بود که به وی ایمان آورد و پس از وی، علی بن ابیطالب و نیز گفته می شود که جعفر ابن ابوطالب، زید (تنها مسلمانی که بجز محمد، نامش در قرآن آمده است.)، ابوذر غفاری و ابوبکر از زمره دیگر نخستین ایمان آورندگان به اسلام هستند{مدرک معتبر}. محمد تا سه سال پس از بعثت، دعوت خود را آشکار نکرد. اولین گروهی که محمد آنها را آشکارا به اسلام دعوت نمود، بستگان خویش، بودند. پس از آن، به کوه صفا رفت و تمام قریش را به اسلام دعوت نمود.
پس از مدتی، سران قریش تصمیم به مقابله با وی گرفتند. اولین اقدام آنها گفتگو با ابوطالب بود. سران قریش پس از آنکه کمک خواستن از ابوطالب را بیهوده دیدند، تصمیم به یاری جستن از یهودیان مدینه گرفتند، ایشان، سه سؤال را برای پرسش از محمد، مطرح کردند و گفتند اگر وی، پاسخ را بداند، در پیامبری او شکی نیست، محمد، درست زمانی که سران قریش احساس پیروزی می‌کردند، پاسخ آن پرسشها را داد.
===خلفای راشدین===
ابوبکر، از صحابه و دوستان محمد، برای نخستین بار، لقب «صدیق» را از او دریافت کرد. او، هنگامی که اسلام را پذیرفت، حدود ۴۰ سال سن داشت. پس از درگذشت محمد، اتحاد میان مهاجران، به خصوص زمینه‌سازی عمر و ابوعبیده بن جراح، کار را برای تصدی مقام خلافت توسط ابوبکر، هموار کرد. هر چند منذر بن ارقم در دفاع از علی بن ابیطالب سخن راند، ولی عدم حضور بنی هاشم و جوان بودن نسبی علی باعث شد تا سرانجام، در حالی که یاران نزدیک محمد، به تغسیل و تدفین ایشان مشغول بودند اهل سقیفه کار را تمام کرده و از هر عملی که موجب سستی پایه‌های بیعت با ابوبکر شود، جلوگیری کنند.
عمر بن خطاب {به عربی|ابو حفص عمر بن الخطاب بن نفیل بن عبد العزی}، از قدرتمندترین خلفای راشدین و از بزرگترین فرمانروایان مسلمان در طول تاریخ اسلام می‌باشد که تحت فرمان او، سرزمین بین‌النهرین و سوریه را فتح شده و استیلای بر پارس و مصر آغاز شد. عمر پس از ابوبکر در سال ۶۳۴ میلادی، به خلافت رسید و نخستین کسی بود که لقب «امیرالمومنین» را برای خود برگزید. وی، در سال هفتم پس از مرگ محمد، با ام کلثوم، دختر علی بن ابیطالب ازدواج کرد.. عمر بن خطاب، در طول ده سال خلافت خود، زندگی اقتصادی ساده ای داشت و از تجمل گرایی سخت متنفر بود. بارها کارگزاران خود را به دلیل تجمل گرایی برکنار، توبیخ یا جریمه کرد{مدرک} . از جمله خصوصیات عمر بن خطاب سختگیری او در مورد غیر عرب بود؛ به عنوان مثال چنانچه در منابع اهل سنت ذکر شده است وی دستور داده بود که سهم بیت المال غیر عرب ها برابر سهم بردگانِ عرب باشد و نیز اگر مرد عرب از عجم زن گرفت و بچه ای از این ازدواج به دنیا آمد، چنانچه آن بچه در بلاد عرب به دنیا بیاید از پدرش ارث می برد و اگر در سرزمین غیر عرب به دنیا بیاید از پدرش ارث نمی برد ویا از ورود غیر عرب ها به پایتخت حکومت اسلامی که شعار برابری نژادها را داشت منع کرد . او توسط یک ایرانی ناراضی به نام پیروز نهاوندی کشته شود. عمر، در اخرین روزهای عمر خود، شش تن از صحابه را مامور نمود تا در مدت سه روز خلیفه سوم را تعیین کنند. این شش تن، عبارت بودند از: علی بن ابیطالب، عثمان بن عفان، عبدالرحمن بن عوف، زبیر بن عوام، طلحه بن عبید اللّه و سعد بن ابی‌وقاص. عمر چنین دستور داد که:«اگر چهار نفر نظرى دادند و دو نفر مخالف شدند، آن دو نفر را گردن بزن و اگر سه نفر توافق کردند و سه نفر مخالفت نمودند، سه نفرى که عبد الرحمان در میان ایشان نیست، گردن بزن، و اگر سه روز گذشت و بر کسى توافق حاصل نکردند، همه ایشان را گردن بزن». در این سه روز مذاکرات زیادی انجام شد و نتیجه بین علی وعثمان مردّد شد. سرانجام، عبدالرحمن، عثمان را انتخاب کرد و عثمان، به خلافت رسید.
بخشش فراوان عثمان از بیت المال به خویشاوندانش که پیشاپیش توسط خلیفهٔ دوم پیش بینی شده بود، و مال اندوزی او، از علل طغیان مردم علیه او به شمار می‌رود. علاوه بر این دلایل، علی بن ابیطالب، بی تابی مردم در برافکندن عثمان از خلافت را دلیل دیگری بر قتل عثمان می‌داند. پس از کشته شدن عثمان به دست شورشیانی از مصر و کوفه و بصره، نظرها بر علی و طلحه بود. در این میان اهالی مصر متمایل به طلحه بودند و انصار، بصریان و کوفیان تمایل بر خلافت علی داشتند.
سرانجام، ابوالحسن علی ابن ابی طالب در ۱۹ ذیحجه سال ۳۵ برابر ۱۸ ژوئن ۶۵۶، به خلافت برگزیده شد. علی از مشاوران نزدیک عمر در هنگام حملهٔ لشکر اسلام به پارس بود. زمانی که عمر می‌خواست تا خود در این جنگ حاضر شود، علی به او گفت: «تو سر این سپاهی. اگر بروی و کشته شوی، سپاه اسلام متلاشی می‌شود. تو باید مرکز خلافت را داشته باشی تا اگر سپاه اسلام شکست خورد. عجم بدانند که این نیرو پشت دارد.»
علی علاوه بر اینکه در مسائل شرعی (به‌خاطر وقوف بسیار زیاد او بر قرآن و سنت) و در فقه، تفسیر، سیاست، محل رجوع مسلمین (به خصوص خلیفه دوم) بود در سخنوری و ادبیات نیز چیره بود. مرتضی مطهری به نقل از محمد عبده سخن او را شیواترین سخن پس از قرآن می‌داند. به طوری که وابستگان بنی امیه، گفتارش را از حفظ می‌کردند، تا بیانشان شیوا شود.{نشان|KK} بخشی از گفتارها و نوشتارهای وی در کتابی به نام نهج البلاغه جمع آوری شد. به گفتهٔ اروینگ، علی، شخصی دلیر، سخنور و بخشنده بود.
===خلفای اموی، عباسی و فاطمی===
پس از صلح حسن و معاویه، حکومت به بنی امیه و سپس به بنی عباس رسید. عبدالرحمان سوم و جانشینانش در آندلس، فاطمیان، حفصیان و مرینیان نیز خود را جانشین محمد می‌دانستند. سلاطین عثمانی هیچ‌گاه رسماً خلیفه نبودند. تنها عبدالمجید دوم از ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۴ خود را خلیفه تمامی مسلمانان خواند.
==مذاهب اسلامی==
مسلمانان به دو مذهب عمده شیعه و سنی بخش می‌شوند. هر یک از این دو فرقه انشعاباتی دارند. برای نمونه صوفی‌گری در میان شیعه و سنی وجود دارد.
===اهل سنت===
اهل سنت بر این باورند محمد، پیامبر اسلام، پس از خود جانشینی تعیین نکرد و پس از فوت محمد مسلمانان آن زمان بر اساس شورا یک تن را به عنوان خلیفه مسلمین انتخاب کرده‌اند.{مدرک} در آغاز در سقیفهٔ بنی ساعده، ابوبکر را که از صحابه (یاران) و نزدیکان محمد بود و در میان مسلمانان محبوبیت و اعتبار زیادی داشت، برای خلافت پس از محمد بر جامعه نوبنیاد مسلمانان انتخاب کردند. سنیان به چهار مکتب فقهی عمده که عبارتند از: حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی تقسیم می‌گردند.
===شیعه===
شیعیان بر این باورند که امام و جانشین پیامبر اسلام از راه نص شرعی تعیین می‌شود و امامت علی، نخستین امام شیعیان و دیگر امامان شیعه نیز از راه نص شرعی ثابت شده‌است. اصول دین در تشیّع پنج‌گانه است و علاوه بر سه اصل دین توحید، نبوت و معاد، به دو اصل دیگر یعنی عدل و امامت نیز باور دارند:
* عدل:یعنی اعتقاد به عدالت خدا
* امامت:یعنی اعتقاد به ضرورت فرستادن امامان از سوی خدا برای راهنمایی بشر .
مهم‌ترین مذاهبی که از شیعه منشعب شده‌اند، عبارت‌اند از دوازده‌امامی، اسماعیلیه، زیدیه، کیسانیه، واقفیه و فطحیه.
===دیگر فرقه های اسلامی===
==اسلام در جهان==
پیامبر اسلام در زمانی که در مدینه بود، برای سران امپراتوری‌های مختلف نامه نگاری کرد و آنها را به اسلام دعوت نمود. یکی از این نامه‌ها خطاب به خسرو پرویز شاه ایران بود. پس از درگذشت محمد، مسلمانان در زمان خلیفه دوم به فرمان عمر، به ایران حمله کردند. و طی تقریباً ۱۰ سال ایران جز نواحی گیلان و مازندران گشوده شد.
اسلام به سرزمین‌هایى با زبان و فرهنگ متفاوت پا گذاشت. مردمان این سرزمین‌ها که نداى برابرى و بالندگى اسلام آنان را جذب کرده بود، براى فهم بیشتر کلام خدا به فراگیرى زبان عربى پرداختند. به این ترتیب، براى نخستین‌بار یک زبان بین‌المللى در گستره‌ى وسیعى از جهان رایج شد که به گسترش دانش کمک زیادى کرد. زبان مشترک باعث شد که هیچ دانشمندى در سرزمین‌هاى اسلامى، احساس غربت نکند و براى دانش‌اندوزى به شهرهاى مختلف سفر کند. نگارش کتاب به زبان عربى باعث شد هر دانشمندى از دستاوردهاى علمى دانشمندان دیگر آگاه شود و ارتباط علمى، که براى پیشرفت دانش اهمیت زیادى دارد، امکان پذیر شود. ترجمه‌ى آثار علمى تمدن‌هاى پیشین به عربى باعث شد که براى نخستین بار بخش عمده‌ا‌ى از دستاوردهاى علمى و فرهنگى بشر تا آن زمان، کنار هم قرار گیرد.
جدول کشور‌های اسلامی بر اساس جمعیت
==اسلام و دیگران==
مسلمانان بر این باورند که خدا پیام خود را از راه وحی بر محمد و پیامبران دیگر از جمله آدم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی فروفرستاد.
در واقع مسلمانان معتقدند که دین خدا در اصل از آدم تا محمد یکی است و این اصول در قرآن گردآمده‌اند. متون اسلامی این‌گونه بیان می‌کنند که یهودیت و مسیحیت مشتقاتی از تعالیم ابراهیم بوده و در نتیجه از دین‌های ابراهیمی به شمار می‌آیند. قرآن، از یهودیان و مسیحیان (و دیگر معتقدان به ادیان با منشأ الهی ) به صورت «اهل کتاب» یاد می‌کند.
===منتقدان===
علی دشتی در کتاب «۲۳ سال» عقاید پایه مسلمانان را مورد انتقاد قرار داد که قرآن از سوی خدا فرستاده نشده و تنها سخنان محمد و از روی وجدان پاک سیرت وی بوده‌است و قرآن چیز تازه‌ای برای ارائه نداشته بلکه تنها افکار و عقاید دیگر را به شکل خودش گردآوری کرده و با سخنان شخصی محمد خود را مدعی کلام‌خدابودن دانسته‌است.
شجاع‌الدین شفا هم در کتاب‌های «تولدی دیگر» و «پس از ۱۴۰۰ سال» ادیان سامی و دین اسلام را نقد کرده‌است.احمد کسروی هم از منتقدان اسلام است.
==نگارخانه==
نگاهی به اسلام
File:Kaaba at night.jpg|کعبه واقع در شهر مکه File:Cave Hira.jpg|غار حرا واقع در شهر مکه پرونده:FirstSurahKoran.jpg|سوره حمد از قرآن File:Dcp7323-Edirne-Eski Camii Allah.jpg|دیوارنویسی الله (شهر ادیرنه) File:Abu Hanifa Mosque, 2008.jpg|مسجد و آرامگاه ابو حنیفه مدفن امام ابی حنیفه در اعظمیه بغداد. File:Israel Hebron Cave of the Patriarchs.jpg|مسجد ابراهیمی (الخلیل) File:Al-Qiblatin Mosque.jpg|مسجد بنی سلمه (قبلتین) File:Quran of Caliph Uthman reign-mohammad adil rais.JPG|قرآن مکتوب عهد عثمان File:Bagicemetri2.JPG|قبرستان بقیع (شهر مدینه)
File:Meshed ali usnavy (PD).jpg|بارگاه علی بن ابیطالب File:Mazar-e sharif – Steve Evans.jpg|مزار شریف-افغانستان File:The Patent of Mohammed.jpg|میثاق امنیتی منسوب به محمد پرونده:ImamReza.jpg|مشهد (خراسان رضوی)
File:Mevlana Konya.jpg|شهر قونیه-ترکیه پرونده:Taj Mahal, Agra, India.jpg|مسجد تاج محل-آگرا-هند File:Blue Mosque Istanbul Mirrored.JPG|شهر استانبول File:Persian Girl.jpg|حجاب بانویی ایرانی
==جستارهای وابسته==
* هنر اسلامی
* آمار اسلام
* تاریخ اسلام
* اسلام‌هراسی
* اسلام در اسلام
==منابع==
* دایرهالمعارف اسلام، مقالهٔ ایمان.
* قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه نامه از بهاءالدین خرمشاهی. ناشرجامی و نیلوفر.
* قمى، محمد بن محمدرضا. تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب .سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى . تهران . ۱۳۶۸
* قمّى، شیخ صدوق، محمّد بن على بن بابویه .من لا یحضره الفقیه .
* انیس ابراهیم.معجم الوسیط؛ مجمع اللغه العربیه .مصر ۱۹۹۸ میلادی.
* لسان العرب.
* تاج العروس من جواهر القاموس؛ دار احیاء التراث العرب بیروت، لبنان .
* بررسی مفهوم «اسلام» در قرآن در آخرین شماره از دوماه‌نامه «اخبار ادیان»، ایکنا، خبرگزاری قرآنی ایران
* مرتضی مطهری، آشنایی با علوم اسلامی، انتشارات صدرا ۱۳۷۳
* هادی، سبزواری معروف به ملا هادی سبزواری . شرح الاسماء الحسنی ( شرح دعای جوشن کبیر .)
* امام مالک . الموطّا
* المحلى
* عاملى، شهید ثانى، زین الدین بن على، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (المحشّٰى – کلانتر)، ۱۰ جلد، کتابفروشى داورى، قم – ایران، اول، ۱۴۱۰ ه ق
* شرح رساله آیت آلله سیدمحمدجوادغروی علیاری بر رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی، نشر نگارش،
* مستدرک حاکم.
* تاریخ بغداد.
* مسند احمد.
* علامه امینی الغدیر.
* تاریخ یعقوبى
* تاریخ طبری(عربی)
* جمال کعبه، محمدحسین دانش کیا.
* (تاریخ خلفا، سیوطی، به نقل از العسکری)
* تاریخ الفی – احمد بن نصر الله تتوی، آصف خان قزوینی
* تاریخ کامل، ابن اثیر.
* ترجمه تاریخ یعقوبى.
* شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید.
* مسعودی، مروج الذهب،
* منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، خویی.
* تاریخ طبری،
* تاویل مختلف الحدیث، ابن قتیبه .
* شرح مقاصد، تفتازانی .
* حاوی الکبیر، ماوردی شافعی .
* فضائل الصّحابه، چاپ دار الکتب العلمیّه ـ بیروت، ، ـ چاپ مکتبه المعلاّ، کویت ـ ۱۴۰۶ هـ.ق
* مطهری، مرتضی. مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی.
* مطهری مرتضی . مجموعه آثار.
* (علامه حلی) محمد بن یوسف الحلی .قواعد الاحکام. منشورات الرضی.
* ایلیا پتروشفسکی: اسلام در ایران – ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۵۳، انتشارات پیام.
* خرازی، محسن . بدائه المعارف الالهیه. چاپ هجدهم .قم : مؤسسه النشر الاسلامی ۱۴۳۰ هجری قمری.
* سید إمام، وثیقه ترشید العمل الجهادی فی مصر والعالم.
* طباطبایی، سید محمدحسین ( معروف به علامه طباطبایی). به کوشش : خسرو شاهی، سید هادی.تعالیم اسلام.قم : مؤسسه بوستان کتاب ۱۳۸۷.
* قمّی، شیخ صدوق، محمّد بن علی بن بابویه (درگذشته به سال ۳۸۱ هجری قمری).من لا یحضره الفقیه.چاپ دوم.قم : دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.۱۴۱۳ هجری قمری.
* نشریه مکتب اسلام- شماره ۱۹۶
* Peters, Francis E.. The Monotheists: Jews, Christians, and Muslims in Conflict and Competition. Princeton University Press، ۲۰۰۳، ISBN 0-691-12373-X،
* Ahmed, Nazeer. Islam in Global History: From the Death of Prophet Muhammad to the First World War. American Institute of Islamic History and Cul, ۲۰۰۱, ISBN 0-7388-5963
* Wilferd Madelung. The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press، ۱۹۹۷، .
* Washington Irving. Mahomet and His Successors. READ BOOKS, 2007, ISBN 978-1-4086-2646-7, Donzel (1994
==پانویس==
About The Author
