آریزونا

آریزونا {به انگلیسی|Arizona} ایالتی در جنوب غربی آمریکا است. چهل و هشتمین ایالتی است که به ایالات متحده آمریکا پیوست. پایتخت آن فینیکس و شهرهای مهم آن توسان، یوما، و فِلَگِستَف هستند.

آریزونا در منطقه‌ای بیابانی قرار گرفته ‌است با تابستان‌های بسیار گرم و زمستان‌های ملایم.با این وجود این ایالت دارای جنگل‌های سوزنی برگ و مناطق کوهستانی است که دمایی به مراتب پایین تر از بیابانهای نواحی پست دارند.

== نام ==

نام این ایالت از زبان بومیان منطقه گرفته شده، و از ali ṣona-g/ Arizonac بمعنای «چشمهٔ کوچک» می‌باشد.

== جغرافیای طبیعی و انسانی ==

هوای آریزونا بدلیل قرار داشتن در مجاورت با صحرای موهاوی دارای آب و هوایی گرم و خشک است و دما در فصل تابستان به ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. در شمال این ایالت قبایل زیادی از سرخ‌پوستان آمریکایی سکونت دارند، از جمله قبیله ناواهو که در مجاورت گرند کنیون قرار دارند.

== اقتصاد ==

در سال ۲۰۰۷، این ایالت تولید ناخالص داخلی برابر با ۲۴۷٫۰۲۸ میلیارد دلار داشت، که تقریباً برابر تولید ناخالص داخلی کشور ایرلند (۲۵۸٫۵۷۴ میلیارد دلار) بود.

شرکت هواپیمایی یو اس ایرویز در این ایالت مستقر است.

== دانشگاه‌ها و تحقیقات ==

آریزونا خانهٔ دانشگاه ایالتی آریزونا است که یکی از بزرگ‌ترین دانشگاههای آمریکا از نظر تعداد دانشجو است. دانشگاه ایالتی آریزونا در شهر تمپی (یکی از مناطق مجاور فینیکس) واقع شده و بیش از پنجاه هزار دانشجو دارد.

سه رصدخانه فرد لارنس ویپل، رصدخانه بین‌المللی کوه گراهام (که دارای بزرگ‌ترین و قوی‌ترین تلسکوپ ساخته شده در جهان است)، و رصدخانه ملی کیت پیک در ایالت آریزونا قرار دارند.

دانشگاههای بزرگ ایالت عبارتند از:

* دانشگاه آریزونا
* دانشگاه ایالتی آریزونا
* دانشگاه آریزونای شمالی

== پارک‌های مشهور ==

* پارک ملی جنگل سنگی
* پارک ملی گرند کنیون
* مانیومنت ولی
* آنتلوپ کنیون
* پارک ملی ساگوارو
* یادبود ملی پرتگاه‌های ورمیلیون
* یادبود ملی ناواهو
* یادبود ملی ووپاتکی
* یادبود ملی والنات کنیون
* یادبود ملی کاکتوس لوله ارگی
* یادبود ملی صحرای سونورا
* یادبود ملی دهانه آتشفشان سانست
* یادبود ملی کنیون د شلی
* یادبود ملی چیریکاهوا
* جنگل ملی کوکونینو
* جنگل ملی تانتو

== مشاهیر ==

از افراد مشهور این سرزمین می‌توان کوچیز، جرانیمو، استیو روچ، و سناتور جان مک کین را نام برد.

== نگارخانه ==

Image:Biosphere2 1.jpg|بیوسفر ۲ در نزدیکی توسان Image:Sunset in Saguaro National Park.JPG|پارک ملی ساگوارو و کاکتوس‌های مشهور آن Image:Hopi Angel.png|دختری از قبیله هوپا در آریزونا Image:Wasson.jpg|منظره‌ای از بیابان سونورا Image:Glen Canyon Dam bridge.JPG|پل گلن کنیون Image:MMT FLWO Amado AZ 10359.jpg|تلسکوپ ام ام تی متعلق به رصدخانه فرد لارنس ویپل Image:Goldwater Lake.JPG|دریاچه گلدواتر در آریزونا Image:GrandGranyon-sunset.jpg|زیبایی منحصر بفرد گرند کنیون

== پیوند به بیرون ==

* وب‌گاه نشریه گردشگری-سیاحتی آریزونا هایویز
* سازمان دانشجویان ایرانی-آمریکایی دانشگاه آریزونا
* نگارستانی بسیار دیدنی از زیبایی‌های این ایالت

== منابع ==